[REVIEW] phim Chiến Tranh Lạnh (Cold War) 2018

Bộ phim Chiến Tranh Lạnh (Cold War) làm ănm 2018 của đạo diễn Paweł Pawlikowski là một tình ca đau đớn nhưng êm đẹp và nhiều cảm xúc. Cốt truyện được chính biên kịch kiêm đạo diễn người Ba Lan lấy cảm hứng từ chuyện tình của cha mẹ mình.

Cold War như là phần ký ức tuổi thơ tạo ra từ khúc nhạc ngắn ngủi, tình tứ, buồn rầu và đẹp đẽ nhất mà Pawlikowski chắp ghép lại để gửi tặng cha mẹ và có lẽ là để gửi tặng cả chính sự ám ảnh và thôi thúc không ngừng của đứa trẻ Ba Lan bên trong ông.

Thời gian trong phim kéo dài 15 năm, bắt đầu từ năm 1949. Phim kể một chuyện tình đóng khung trong tỉ lệ 4:3, mang đến những câu chuyện kể về con người chứ không phải là phong cảnh, sự kết nối và đồng cảm với nhân vật được tăng lên, kéo theo đó là cảm nhận về nỗi bí bách và chật hẹp vô hình.

Dư âm của chiến tranh, những đặc điểm chính trị, ranh giới quốc gia tất cả tạo nên bối cảnh tuyệt vời để xây dựng 2 nhân vật chính có chiều sâu. Wiktor Warski không nói nhiều về mình, anh im lặng trước yêu cầu để đoàn hát dân ca hát những bài hát tôn vinh cộng sản, chấp nhận sự thật là âm nhạc ở Ba Lan đang là công cụ cho chính trị, anh tận dụng cơ hội sang Pháp và lôi kéo Zula theo cùng nhưng vì không thể tin tưởng vào chính bản thân tại thời điểm đó nên cô từ chối. Zula mang một đặc điểm tính cách phức tạp trong tình yêu, trong sâu thẳm cô không hề tự tin với bản thân, và chính sự thiếu tự tin ấy cho thấy cô chưa từng yêu thương chính mình. Rõ ràng tình yêu của cô đầu tư cho Wiktor là thứ tình yêu độc hại và dự báo cho những đau khổ kéo dài.

Hai người nghệ sĩ, Zula từ một cô gái vừa mới ra tù vì tội ám sát cha ruột bỗng chốc trở nên một ca sĩ thành danh ở đất Ba Lan, Wiktor chọn lựa cuộc đời của một nhạc sĩ lưu vong ở Pháp. Họ yêu nhau ở Ba Lan, đoàn tụ lại ở Paris nhưng vì không thể chịu đựng nổi cảnh tha hương, Zula ghen tuông và làm tình yêu thêm rối loạn.

Cô cố không tỏ ra thấp kém khi không hiểu phép ẩn dụ của nhà thơ- người tình của Wiktor trước đây trong bản dịch bài hát của cô, cô bắt chuyện, say xỉn và nhảy nhót với đàn ông. Trong khi đó Wiktor chỉ đơn giản là đang yêu cô, anh chấp nhận sự rối loạn ở cô. Sau cùng, Zula trở về và Wiktor sẵn sàng lĩnh án 15 năm tù để được quay lại Ba Lan cùng người phụ nữ của đời mình.

Cả Wiktor và Zula trong Chiến Tranh Lạnh (Cold War) đều mang theo mình cả những hỗn loạn cá nhân pha trộn với hỗn loạn thời đại. Sâu thẳm trong cả hai đều có một sự mất gốc khó diễn tả bất chấp bộ phim thực chất đang kể về một cuộc hồi hương. Wiktor vừa là một kẻ tha hương ở Pháp vừa là kẻ phản quốc ở Ba Lan, anh vỗn dĩ không tồn tại với hầu hết mọi người, một kẻ vô hình giữa những biến động, mặc cho anh nói rằng anh có yêu Ba Lan, nhưng có lẽ đó là một Ba Lan khác.

Còn với Zula bài hát đầu tiên khi cô hát đơn ở vòng loại trước mặt Wiktor lại là một bài hát cô học được từ phim Nga, chỉ những giây phút hiếm hoi khi cô đứng trên sân khấu biểu diễn “Hai trái tim, bốn con mắt” là khi cô như được trở thành chính mình trong câu chuyện tình dẫu có thật buồn, một thứ bi kịch ràng buộc sẵn nơi số phận và dường như chính sự trống rỗng lạ lùng bên trong cô khiến cô rơi vào tình yêu trong khi cô chưa bao giờ sẵn sàng với nó.

Như cách mà Zula hỏi Wiktor: “Sang Pháp rồi em sẽ là ai?” Nhưng có lẽ đó nên là câu hỏi bất kể cô có ở đâu đi chăng nữa, bởi dù cho có ở Ba Lan nơi Zula có thể giúp Wiktor ra tù chỉ 5 năm sau đó nhưng tất cả những gì cô cần ở Wiktor (và anh biết cô cần điều đó) lại chính là sự xuất hiện của anh để kéo cô ra khỏi cuộc sống hiện tại này.

Họ quay lại Ba Lan như thể chưa từng sẵn sàng rời đi, một cuộc hành trình dài để dẫn họ trở lại mảnh đất bị tàn phá cả ngoài lẫn trong. Trong một nhà thờ bị hủy hoại nặng nề vì bom đạn, mái nhà thờ bị cuốn bay, mọi thứ còn lại hệt như một cái giếng mà những con người ở đáy giếng nhìn thẳng lên bầu trời hẹp và tròn trịa. Họ kết hôn trong sự đổ nát ấy, uống thứ thuốc màu trắng và rời đi, có lẽ, để chuẩn bị cho giấc ngủ dài trong cảnh đẹp mãi mãi về sau đó.

Trailer phim

Theo cine29